AMAÇ
Bu Yönetmeliğin amacı; Terminal dönemdeki hastaların kalan yaşam süresinin kalitesini yükselterek, kaliteli bakım vermenin standartlarını belirlemektir.
2- KAPSAM
Bu prosedür; terminal dönemdeki tüm hastaların tanımlanması, kaliteli bakımın verilmesi ve değerlendirilmesi faaliyetlerini kapsar.
3- SORUMLULAR
Bu Yönetmeliğin uygulanmasından hekimler, Hemşireler ve Bakım elemanları sorumludur.
4- TANIMLAR
4.1. Terminal dönemdeki hasta: Herhangi bir tedavi yöntemiyle hastalığın tedavisinin mümkün olmadığı ancak belirti ve bulgularının tedavi ve bakımla azaltılabildiği; bu durumun istatistiksel olarak ölümle sonuçlandığı bilinen kişilerdir
4.2. Ölüm: Tüm yaşamsal fonksiyonların sona erdiği ve bu durumun bilimsel olarak gösterilebildiği, bunun da hekim tarafından onaylandığı durumdur.
4.3. Yaşam kalitesi: Memnuniyet, mutluluk, bağımsızlık, saygı, moral, iyilik hali gibi kavramları içerir; kişiye, zamana ve yere göre değişiklik gösterebilir. Sağlık alanında yasam kalitesi; bireyin fiziksel, psikolojik ve sosyal sağlığına yönelik sübjektif görüşleridir.
5- YÖNETMELİK AKIŞI:
5.1. Hastaya tedavi ve bakım vermedeki temel sorumluluğumuz, hastanın kalan yasam süresi için kısa hedefli planlar yapmak, duyguların paylaşımını sağlamak, geçmişi gözden geçirerek bugün yapabileceklerini değerlendirmek, gelecekte hasta adına yapılabilecekleri hastayı katarak planlamak ve koordine etmek, iletişim olanaklarını yaratmak ve geliştirmek, ağrı ve semptom kontrolünü sağlamaktır.
5.2. Hastanın hizmete kabulü ve ön değerlendirilmesi hekim tarafından yapılır.
5.3. Terminal Dönemdeki Hastanın Tanılanması
5.3.1. Fizyolojik düzeyi tanılama: Hekim ve hemşire tarafından fizyolojik yönden belli kriterlere göre tanılanır. Bunlar:
5.3.2. Psikolojik düzeyi tanılama: Hekim ve hemşire tarafından hasta psikolojik yönden su kriterlere göre tanılanır:
5.3.2.1. Emosyonel Düzeyi
_ Davranış ve emosyonel durumu,
_ Destek sistemleri,
_ Kendi hakkındaki düşüncesi,
_ Vücut imaj
_ Ruhsal durumu,
_ Seksüalitesi,
_ Savunma mekanizmaları,
_ Hasta ve yakınlarını mutlu eden faktörler, bu duruma etkileri
_ Stresle baş etme yöntemleri,
_ Hastanın ve bakım sağlayıcıların mevcut durumla baş etmelerine yardım edecek destek kaynakları (kişiler, kuruluşlar vb.)
5.3.2.2. Entelektüel Düzeyi
_ Entelektüel performansı,
_ Problem çözmesi,
_ Eğitim seviyesi,
_ İletişim seyri,
_ Dikkat aralığı,
_ Uzun süreli ve güncel hafızası,
_ Hasta ve ailenin hastanın prognozuyla ilgili bilgi düzeyi,
_ Hasta prognozunu bilmiyorsa evde bakımını algılaması ve tedaviden beklentisi,
_ Başarılı hissetmelerini sağlayan etmenler,
5.3.2.3. Manevi Düzeyi
_ İnanç ve değerleri,
_ Dinsel deneyimleri,
_ Tören ve uygulamalar,
_ Grupları,
_ Yüreklilik / cesaret,
_ Mahremiyet,
_ Ölüm hakkındaki yaklaşımı ve konuşma isteği,
5.3.2.4. Sosyal düzeyi tanılama
_ Mali durumu,
_ Eğlence/dinlenme aktiviteleri,
_ Anadili,
_ Kültürel roller,
_ Kültürel etkiler,
_ Toplumsal kaynaklar,
_ Statü,
_ Çevresel risk faktörleri,
_ Sosyal ilişkiler,
_ Yaşamına dair yapmak istedikleri,
_ Ekonomik zorluklar ve sosyal durumda değişiklik,
5.4. Terminal dönem hastasında öncelikli olarak ele alınacak konular şunları içerir:
5.4.1. Ağrı ve semptomların yönetimi (Kişinin ölüm anında korkusundan söz edebileceği, bugünkü ve gelecekteki ağrının kontrolü konusunda kaygı yasayabileceği mutlaka göz önünde bulundurulur.)
5.4.2. Hastayı kararlara katmak (Hastaların karara katılmasıyla uyumlarının artacağı, duygularının anlaşılmasını, kontrol edilmesi ve iyi bakım verilmesinin kolaylaşacağı unutulmamalıdır)
5.4.3. Hastayı/ailesini ölüm için hazırlamak (Hasta ve aile gereksinimlerini göz önünde bulundurarak, ölüm gerçeklesene kadar ve ölüm gerçekleştikten sonra yapılacakların planlamasını kapsar. Ailenin gereksinimi ise ölüm sırasında hastada oluşacak fiziksel ve psikososyal değişiklikleri öğrenmesini sağlamak ve buna hazırlanmaktır.)
5.4.4. Bitirmek - sonlandırmak (Fiziksel yeterliği azalacağı ve duygusal gereksinimi artacağı göz önünde bulundurularak, hastanın ailesiyle, arkadaşlarıyla ve istedikleri diğer kişilerle zaman geçirme ve vedalaşma ihtiyaçları giderilir.)
5.4.5. Hastanın birey olduğunu kabullenmek (Hastanın bireyselliği her aşamada göz
önünde bulundurulur.)
5.5. Hastanın değerlerine, dini ve kültürel tercihlerine saygı gösterilir. Hastanın/ailenin bu
konudaki beklentileri/istekleri yasalar ve kurum politikaları doğrultusunda yerine getirilir.
Hasta ve yakınlarından dinsel ve ruhani istekler geldiğinde Yönetim tarafından kendilerine bu konu ile ilgili gerekli yardımlar sağlanır
5.6. Hastanın problemlerinin yaşam kalitesini etkileme düzeyi sürekli kontrol edilir ve tedavi ve
bakımda gerekli değişiklikler hemen yapılır.
5.7. Bu bilgiler ışığında hasta ve ailenin bakım gereksinimleri saptanarak, kurum prosedür ve talimatları doğrultusunda tedavi ve bakım kaliteli olarak devam ettirilir.
5.9. Terminal dönemdeki hastalarda oluşan ağrı "Ağrılı Hastanın Takip Yöntemi’’ doğrultusunda
değerlendirilerek hastanın ağrısı en aza indirgenir.
5.10. Hasta ve ailesinin bakıma tüm yönleri ile katılımı "Hasta ve Ailesinin Bilgilendirilmesi Ve Onayının Alınması Prosedürü" ne göre sağlanır.
5.11. Hastanın değerlendirilme ve yeniden değerlendirilmesi: Yaşam sonuna yaklaşan
Hastaların değerlendirme ve tekrar-değerlendirilmeleri sonucunda hastalığın seyri sırasındaki belirtiler ve tedaviye bağlı olarak gelişen bulgular hasta dosyasında kayıt altına alınan bu bulgular doğrultusunda bakımları yeniden gözden geçirilmekte ve düzenlenmektedir. Ayrıca bu değerlendirme ve yeniden- değerlendirmeler;
_ Bulantı ve solunum güçlüğü gibi belirtilerini,
_ Fiziksel belirtileri arttıran veya azaltan faktörlerini,
_ Devam eden belirtilerin tedavi ve hasta yanıtını, :
_ Hastanın ve ailesinin manevi oryantasyonunu ve uygun olduğunda dini bir gruba dâhil edilmelerini,
_ Hastanın ve ailelerinin suçluluk, affedilme, acı çekme, umutsuzluk gibi manevi düşünce veya gereksinimlerini,
_ Hastanın ve ailesinin aile ilişkilerini, hasta ve ailesinin hastalığa reaksiyonları gibi psiko-sosyal durumlarını,
_ Hasta, aile veya diğer bakım vericiler için hizmetlerin desteklenmesini veya ara verilmesini,
Ailenin üstesinden gelmesi, olağan dışı tepki verme gibi geride kalanlara ait risk faktörlerini içermektedir. Tüm bu belirtilen bu konularla ilgili değerlendirmede saptanan bulgular ve öneriler hasta dosyasında kayıt altına alınmaktadır.
5.12. Yaşam Sonundaki Hastalara Personelin Yaklaşımı:
Tüm hekimler, hemşireler ve diğer sağlık çalışanları yaşamının sonunda olan hastaların gereksinimleri için duyarlı davranmalıdır.
Etiketler
Bilgilendirme amaçlıdır
