Onkoloji Tedavi Gören Hasta Bakım Yönetmeliği

Onkoloji hastalarının bakım yönetmeliğine dair detaylı bilgiler blog yazımızda...

1.AMAÇ: Onkolojik hasta grubuna dâhil hastaların bakımında standart bir yöntem belirlemektir.

2.KAPSAM: Onkojik hasta grubuna dâhil hastaların tüm tıbbi ve psikolojik destek, bakım ve tedavilerinin kesintisiz sürdürülebilmesini sağlamaktır.

3.SORUMLULAR: Doktor ve tüm sağlık çalışanları

4.TANIMLAR

4.1.Alopecia: Saç dökülmesi

4.2.Disfaji: Yutma güçlüğü

5.ONKOLOJİK HASTANIN BAKIMI

5.1.Beslenme: Yeterli ve dengeli beslenme sağlanmalıdır. Vitamin ve mineral yönünden zengin beslenmelidir. Hasta egzersiz yapabiliyorsa, yemeklerden önce 10-15 dk yürüyüş veya yatarakta olsa sınırlı hareketler iştahı açabilir. Sıvı tüketimi günde en az 2-3 litre olmalıdır, sindirimin hızlanmasını ve metabolizmanın düzenlenmesini sağlar. Diyetisyen kontrolü altında öğün ve ara öğünler mutlaka düzenli olmalıdır. Temizliğe dikkat ederek az ve sık sık yemek yenmelidir. Nötropenik hastaların çiğ sebze ve meyve yemesi engellenmeli, gıdalar iyice yıkandıktan sonra pişirilerek yenilmelidir. Tedavi sonrasında oluşan bulantı-kusma, iştahsızlık ve mukozite bağlı yutma güçlüğü olan hastalar, gereksiniminden az beslenir. Hastaların az ve sık beslenmeleri önerilir. Oral yolla beslenemeyen hastalar doktor onayı ile gerekirse NG veya PEG ile beslenebilir. Hasta yeterli düzeyde oral beslenemiyorsa doktor direktifi ile parenteral yolla beslenmeye geçilmelidir.

5.2.Psikolojik Yaklaşım: Kanser tanısı hastalar için stres verici bir olaydır. Bireylerin tanı konulduğunda, tedavi sürecinde ve gereksinimlerinin karşılanmasında tedavi ekibi içinde yer alan hemşireler, hastanın tedaviye uyumunun attırılmasında, hasta ve ailesine yardım sürecinde psiko-sosyal yaklaşımları kullanmalıdırlar. Hasta kızgınlık, öfke, suçluluk gibi duygu ve tepkilerin rahat ifade edilmesi için ve hastalıkla ilgili düşüncelerini anlatması için cesaretlendirilmelidir. Hemşireler hastalara ve ailelerine yardım etmek için kendilerini geliştirmeli, hastaya ve duruma özel yaklaşımları kullanmalıdırlar. Aktif dinleme, bilgi verme ve problem çözmede yardımcı olma, hemşirenin destekleyici rolünün içinde yer alır. Temel hedef hasta ve ailesine sıkıntı veren duyguları anlamalarında yardımcı olmaktır.

5.3.Hasta ve Ailesinin Eğitimi: Hemşire, hasta ve hasta yakınları ile her zaman iletişime açık olmalı ve onların sorularına gerekli cevapları vererek, kaygı ve korkularını gidermelidir. Hastalık tedavi süreciyle ilgili aile bilgilendirilmelidir. Aile bireyleri hastanın bakım sürecine katılmalı, özellikle hastanın enfeksiyondan korunması, temizlik ve hijyenin önemi, beslenmesi, psikolojik olarak desteklenmesi gibi konularda eğitilmelidir. Hasta ve yakınlarına verilen eğitim tedavi yöntemine, kemoterapötik ilaçların etkisi ve yan etkilerine ve bireyin psiko-sosyal durumuna uygun olarak planlanmalıdır.

5.4.Enfeksiyon: Enfeksiyon oluşturacak risk faktörlerini tanımak, korunma için gerekli önlemleri almak ve enfeksiyon belirti ve bulgularını takip etmek amacıyla hemşirelik bakımı verilir.

• Hasta ve ailesi olası enfeksiyon kaynakları hakkında bilgilendirilir. Odada canlı çiçek bulundurulmaması, kedi ve köpek bulundurulmaması ile ilgili bilgi verilmelidir. Taze sebze ve meyve tüketimi, el yıkama, günlük cilt bakımı ve ağız bakımının önemi vurgulanmalıdır.
• Hastanın düzenli aralıklarla ateş takibi yapılmalıdır. Ateş 38 derece ve üzeri olursa, idrar yaparken ağrı ve yanma, öksürük veya boğaz ağrısı, balgam, anormal genital akıntı, kaşıntı vb. enfeksiyon bulguları varlığında hemen doktora bildirilmesi gerekmektedir.
• Hasta ve çevresi ile temastan önce mutlaka el hijyenine önem gösterilmelidir.
• Su ve besin hijyenine dikkat edilmelidir.
• Hasta kalabalık ortamdan uzak tutulmalı ve oda sık sık havalandırılmalıdır.
• Varolan enfeksiyon durumu tedavisi için doktorun direktifi doğrultusunda tedavisi uygulanmalıdır.

5.5.Yorgunluk: Hastanın günlük aktivitelerini düzenleyerek yorgunluk düzeyini azaltmak amacıyla;

• Hasta ile birlikte günlük yaşam aktivitelerini planlamalıdır.
• Hasta kendisinin yapabildiği aktiviteler için teşvik edilmelidir.
• Hastanın uyku düzeni gözden geçirilmeli ve uyku süresi dinlenmesi için yeterli süre olmalıdır.
• Hastanın düzenli beslenmesi ve yeterli sıvı alması sağlanmalıdır.

5.6.Bulantı-Kusma: Kemoterapi sırasında ya da sonrasında ortaya çıkan bulantı ve kusma gastrointestinal sistem ve beyin kaynaklıdır. Bulantı kusmayı önlemek, sıvı-elektrolit dengesini korumak ve hastanın beslenmesini sağlamak amacıyla hemşirelik bakımı uygulanır.

• Bulantı-kusma oluş şekli ve biçimi, rengi miktarı ve içeriği değerlendirilir ve kaydedilir
• Dehidratasyon bulguları yönünden hasta gözlenmelidir
• Düzenli ağız bakımı verilmeli ve ağız hijyeni sağlanmalıdır.
• Doktor direktifi ile antiemetik ilaçlar yemeklerden 30 dk önce verilmelidir.
• Bulantı anında derin nefes alma egzersizleri yaptırılmalı ve hastaya gevşeme teknikleri öğretilmelidir.
• Hastanın az ve sık beslenmesi sağlanmalıdır.
• Tatlı, kızartma, baharatlı ve yağlı gıdalardan kaçınılmalıdır.
• Fiziki çevre bulantı hissi oluşturacak kötü koku ve görüntülerden arındırılmalıdır.
• Yemekten sonra hemen yatırılmamalı en az 15-20 dk dik oturtulmalıdır.

5.7.İştahsızlık: Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması gerekmektedir.

• Hastanın az ve sık yemek yemesi sağlanmalıdır. Gerekirse diyetisyenle işbirliği yapılmalıdır.
• Hasta protein ve kalsiyumdan zengin beslenmelidir. Ağız bakımına özen gösterilmeli, gerekirse her beslenmeden önce ağız bakımı verilmelidir.
• Beslenme ortamı temiz ve düzenli olmalıdır.
• Yemekler iştah arttırıcı görüntüde sunulmalı, diyete uygun olmak şartı ile hastanın sevdiği yiyeceklere yer verilmelidir.
• İştahsızlık konusunda hasta ve ailesini bilgi verilmelidir.

5.8.Diyare: Hastada anksiyete ve sıkıntı oluşturarak sosyal izolasyona ve elektrolit dengesizliğine, dehidratasyon, malnütrisyon gibi önemli komplikasyonlara neden olabilir.

• Hastanın günlük dışkılama sayısı ve özelliği gözlemlenmelidir.
• Doktor istemiyle gerekirse antidiyaretik kullanılabilir
• Baharatlı yiyecekler, çiğ sebze, kızarmış gıdalar, ağır hamur işleri, gazlı içecekler, alkol, çikolata, kafein içeren içecekler, turşu gibi sindirim sistemini tahriş edecek besinler diyetten çıkarılmalıdır.
• Beslenmede, yüksek kalorili ve potasyum açısından zengin gıdalar (yumurta, peynir, haşlanmış patates, pirinç lapası, muz, şeftali yoğurt)alınması sağlanmalıdır.
• Hastanın aldığı-çıkardığı takibi yapılmalıdır.
• Perine bölgesi, irritasyon, travma ve kanama yönünden izlenmelidir. Bölge ılık suyla temizlenip kurulanmalıdır.

5.9.Saç Dökülmesi: Hastaya ve ailesine tedavi sürecinde saç kaybı olacağı tedavi sonrası yeniden çıkacağı, bu fiziksel değişikliği kabullenmesi konusunda destek sağlanmalıdır. Hastanın bu süreci kabullenmesini sağlamak için etkili iletişim kurmak gerekir.

5.10.Ağrı: Ağrıyan bölgeye göre pozisyon değişikliği yapmak, gerekli durumlarda sıcak-soğuk uygulama yapmak, masaj yapmak gerekebilir. Hemşiresin hasta ile etkili iletişim kurması gerekir, dikkatinin başka yöne çekilmesi etkili olabilir.

        *Ağrı kontrolünde kullanılan ilaçlar doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Şiddetli ağrıda narkotik analjezikler kullanılmalıdır. Narkotik analjeziklerin bulantı, kusma, konstipasyon, solunum merkezi depresyonu, mental durgunluk gibi komplikasyonlarına karşı duyarlı olunmalıdır.

6.İLGİLİ DOKÜMANLAR

6.1. Ağrı Değerlendirme Formu

6.2. Hemşire Gözlem Formu

Detaylı bilgi için 444 54 66 çağrı merkezimiz ile iletişime geçebilirsiniz.

---

Etiketler

• onkoloji
• hasta bakım
• kanser hastası bakım

---

28 Haziran 2021 Pazartesi - 14:15

Bilgilendirme amaçlıdır